Stadsverwarming voor veel VvE’s onbetaalbaar geworden

Geplaatst op 28 september 2022 | Laatste update 06 oktober 2022

In Rotterdam worden 55.000 huizen verwarmd met stadsverwarming. De bedoeling is dat dit aantal snel groeit. We moeten immers van het gas af, zo is de slogan van de gemeente en de rijksoverheid. Op zichzelf een goed idee. Immers, indien we de restwarmte van de industrie in de haven en de warmte die vrijkomt bij de verbranding van ons huisvuil gebruiken om onze woningen te verwarmen en ons van warm water te voorzien gaan we zuinig om met energie. En bovendien zijn we van het gas af. Maar de restwarmte blijkt niet gratis, integendeel. Stadsverwarming wordt onbetaalbaar.

Het tarief dat de leveranciers van warmte hanteren is gekoppeld aan de gasprijs. Dat tarief schiet sinds een jaar omhoog. Terwijl Eneco ons laat zien dat in Rotterdam de herkomst van de warmte voor maar liefst 65% komt uit de verbranding van huisvuil (AVR) en nog eens 16% komt uit restwarmte. Slechts 6% van de warmte wordt opgewekt met gas. Terwijl het tarief dus wel op dat van gas is gebaseerd. Eneco zegt ons dat de AVR warmte levert aan Eneco tegen de geldende gasprijzen, niet tegen de kostprijs. Wij kunnen dat niet controleren; doet de ACM dat? 
Deze zogenaamde koppeling is redelijk, noch billijk. De ontkoppeling wordt door de landelijke politiek overwogen, maar zou volgens de gemeente Rotterdam op zijn vroegst in 2025 in kunnen gaan. Nu al is ontkoppeling noodzakelijk.

Afgelopen januari zijn de tarieven voor de stadsverwarming met 67% verhoogd. Komende januari staat ons weer een forse verhoging te wachten. Van een energieplafond bij stadsverwarming is nog niets gebleken. Wat kunnen we doen? Kiezen voor een andere warmteleverancier is onmogelijk: er is een monopolie en dus geen mogelijkheid om over te stappen. Complexen die vanwege de “actie aardgasvrij” overwegen om over te stappen op stadsverwarming doen er verstandig aan dat voorlopig niet te doen, zolang de koppeling bestaat. Die campagne kan voorlopig in de ijskast.

Veel VvE’s in Rotterdam zitten in oudere complexen met een eerste generatie stadsverwarming. Vaak nauwelijks geïsoleerde woningen, een collectieve afrekening en een weinig rooskleurige financiële positie. Er worden momenteel in deze VvE’s plannen gemaakt voor energiebesparing en verduurzaming. Prima. Maar dat kost tijd: minimaal 5 jaar voor grotere veranderingen. Een reden is dat de financiering vaak ingewikkeld is.

Wat daarbij ook niet helpt is dat oude aktes van splitsing, destijds vaak opgesteld door de gemeente Rotterdam, individuele afrekening onmogelijk maakt. Dat stimuleert niet dat bewoners zuinig zijn met warmte. De aktes zelf aanpassen is vrijwel onmogelijk. De Warmtewet die individuele warmtemeting en afrekening verplicht stelt kan de aktes van splitsing overrulen, maar deze wet is op dit punt nog altijd niet duidelijk. 

Wanneer op dit moment individuele bewoners in een VvE de rekening van de warmteleverancier niet meer kunnen betalen, kunnen ze weinig doen. Zuiniger stoken heeft weinig effect vanwege de collectieve afrekening, jezelf laten afsluiten kan niet in een complex en een regeling met de leverancier treffen kan ook niet, want Eneco/Vattenfall leveren aan de VvE en niet aan de individuele bewoner.

Wat we willen is:
– allereerst dat de consument een vrije keuze heeft van de warmteleverancier
– dat de tarieven van de stadsverwarming worden losgekoppeld van de gasprijzen. Tot die tijd is met – onmiddellijke ingang een tariefplafond noodzakelijk.
– dat de tariefstelling transparant wordt
– dat de Warmtewet individuele afrekening verplicht stelt.

Met deze boodschap gaan wij op pad naar de gemeente, energiebedrijf en andere instanties. Heb je suggesties? Zet ze hieronder.

Vragen, tips en aanvullingen